Nazwa Maszewo
Maszewo (Massow) pojawiło się po raz pierwszy w źródłach pisanych w 1232 roku, w dokumencie podpisanym przez proboszcza Bertrama z Maszewa.Według opinii archeologów najstarsze ślady osadnictwa w Maszewie pochodzą z X wieku, na wzniesieniu nazywanym Górą Zamkową.W 1274 roku po raz pierwszy Maszewo określono jako “oppidium”, ale magdeburskie prawa miejskie otrzymało w 1278 roku, z rąk biskupa kamieńskiego Hermana von Glichen. Na początku XIII wieku dzierżawcami połowy Maszewa jako lenna, był możny ród rycerski Maszów (von Massow). Później miasto wielokrotnie przechodziło z rąk do rąk, między innymi książąt pomorskich, władców Brandenburgii, oraz rodu Ebersteinów. Duże zniszczenia i straty przyniosła wojna 30-letnia, (pożary, dżuma), co spowodowało upadek gospodarczy miasta. Pewne ożywienie inwestycyjne nastąpiło tutaj dopiero pod koniec XIX wieku – drogi bite do Stargardu, Goleniowa i Nowogardu. Na początku XX wieku uruchomiono linię kolejową do Goleniowa. W trakcie II wojny światowej miasto uległo zniszczeniom w 30 procentach, zajęto je 7 marca 1945 roku.
Co warto zobaczyć?
Kościół Parafialny PW. Matki Boskiej Częstochowskiej
Kościół budowany od 4-tej ćwierci XIII, do połowy XV wieku. Jest budynkiem gotyckim, formy średniowiecznej świątyni ukształtowane zostały w dwóch etapach budowlanych. W pierwszym etapie, przypadającym na koniec XIII wieku rozpoczęto budowę kamiennej wieży oraz korpusu. W drugim etapie w pierwszej połowie XV wieku nastąpiła przebudowa korpusu nawowego oraz wybudowano prezbiterium i zakrystię. Na przełomie XVIII i XIX wieku prowadzono liczne remonty kościoła. W kościele umieszczony jest unikalny ołtarz.
Kaplica PW. Św. Jerzego obecnie Kościół Pomocniczy PW. Bł. Alberta Chmielewskiego
Istniejąca obecnie budowa ufundowana została w 1490 roku przez maszewską rodzinę Weiher`ów. Zbudowana została na miejscu starszej, drewnianej kaplicy. Kaplica przez cały okres dziejów funkcjonowała jako świątynia szpitalna, związana wpierw z przytułkiem, a następnie szpitalem. Szpital, budynki gospodarcze, cmentarz, ogród wraz z kaplicą były wielokrotni przebudowywane i funkcjonowały do 1945 roku, kiedy zostały zniszczone. Po szpitalu i cmentarzu nie pozostały żadne ślady. Ocalały jedynie mury kaplicy oraz siedem starych lip zwanych Apostołami i jeden dąb zwany Judaszem. Ruina kaplicy została odbudowana w latach 1981-1983.
Ratusz
Usytuowany w zabudowie śródrynkowej, po północnej stronie kościoła, ustawiony prostopadle do niego, z fasadą zwróconą w kierunku wschodnim. Istniejący obecnie budynek, wzniesiony został w latach 1821-1827, według projektu mistrza Lawerent’za, na miejscu starszej budowli, zapewne z okresu średniowiecza. Zniszczony w pierwszej połowie XVII wieku, wkrótce potem odbudowany, w formie skromnej ceglanej budowli, wspomnianej przez Bruggemann’a. Na początku XIX wieku, przebudowany, a wkrótce potem rozebrany i wzniesiony od podstaw. W ciągu XIX wieku remontowany. Prowadzone wówczas prace, polegały mi.n. na uporządkowaniu terenu wokół ratusza, wybrukowaniu placu i jego oświetleniu, początkowo lampami gazowymi, a następnie elektrycznymi. Zachowaną do dziś formę uzyskał ratusz w 1920 roku, kiedy został podwyższony o kondygnację strychową. Po 1945 roku, w trakcie bieżących remontów, wymieniono pokrycie dachu i tynki na elewacjach. Budynek założony na planie prostokąta, podpiwniczony, parterowy, przykryty dachem mansardowym, z naczółkami w połaciach szczytowych. W mansardzie trzy wystawki, z pomieszczeniami rozlokowanymi również przy ścianach szczytowych. Opracowanie elewacji bardzo skromne, w postaci prostokątnych otworów okiennych. Pierwotny wystrój zatarty nowymi tynkami.
Park i pomnik poległych w I Wojnie Światowej
Park i stojący tam pomnik, usytuowane są, na północ od dawnej siedziby domeny, po drugiej stronie grobli, również na terenie półwyspu, otoczonego bagnami i wodą. Za półwyspem, do którego prowadzi przedłużenie ulicy Słowackiego, na miejscu obecnego boiska, stała siedziba bractwa Strzeleckiego, zbudowana w połowie XIX wieku, a zniszczona w 1945 roku. Wcześniej, siedziba i plac strzelecki bractwa, istniejącego w Maszewie od 1580 roku, znajdował się przed bramą Stargardzką. Po przeniesieniu się na nowe miejsce i budowie nowego miejsca spotkań, członkowie bractwa, zagospodarowali również teren półwyspu, zakładając tu plac ćwiczeń i park. W 1926 roku, Rada Miejska Maszewa, zbudowała na tym terenie pomnik poświęcony pamięci poległych w I wojnie światowej. Pomnik, w formie ceglanej, nie zadaszonej budowli, założony został na planie prostokąta, zakończonego od strony wschodniej półkoliście. W ścianie zachodniej umieszczono wejście, a w jego sąsiedztwie, we wnętrzu, dwa, przykryte stropami aneksy, wsparte na słupach. W murach, wzniesionych z kilku warstw dekoracyjnie układanej cegły, umieszczono rzędy ażurowych, półkolistych arkadek, a od strony wschodniej motyw miecza teutońskiego. Mury budowli zwieńczono pseudokrenelażem, a u podnóża wzniesiono niski kamienny mur, powtarzający zarys pomnika. Modernistyczna forma pomnika, reprezentuje modny w owych latach styl, występujący np. w klubie Jachtowym w Szczecinie -Gocławiu. Po 1945 roku, pomnik stał przez długie lata zaniedbany i zarośnięty. W 1993 roku, władze miejskie Maszewa, przy współudziale strony niemieckiej, obiekt ten wyremontowały, umieszczając we wnętrzu dwie tablice, z jednakowym tekstem, w języku niemieckim i polskim.
“Dla pokojowego współżycia / ku pamięci niemieckim i polskim ofiarom z Wojen Światowych 1914-1918, 1939-1945 /, żyjącym ku przestrodze i pojednaniu / w 1926 roku w Maszewie zbudowany,/ w 1993 roku w Maszewie, w niemiecko-polskim współdziałaniu restaurowany”.
Obiekt ten proponuje się wpisać do rejestru zabytków.
Kaplica pw. Św. Jerzego – Obecnie Kościół pomocniczy pw. Św. Alberta Chmielowskiego
Istniejąca obecnie budowla ufundowana została w 1490 roku, przez maszewską rodzinę Weiher’ów. Zbudowana została na miejscu starszej, drewnianej kaplicy, wspominanej w źródłach już w 1303 roku, wówczas pw. św. Katarzyny. Kaplica, przez cały okres dziejów funkcjonowała jako świątynia szpitalna, związana wpierw z przytułkiem, a następnie szpitalem. Na miejscu przytułku, zniszczonego w 1731 roku, zbudowane zostało nowe założenie szpitalne, zrealizowane, przez mistrza Damesa ze Stargardu, w 1735 roku. Oprócz kaplicy i budynku szpitalnego, wzniesionego w konstrukcji ryglowej, znajdowały się tu budynki gospodarcze, ogród i cmentarz. Szpital w ciągu XVIII i XIX wieku był wielokrotnie przebudowywany, a w 1840 roku, wzniesiony od podstaw, również w konstrukcji ryglowej. W tym samym roku, odnawiano też kościół. Całe założenie, łącznie z cmentarzem, funkcjonowało do 1945 roku, kiedy zostało zniszczone. Ocalały jedynie mury kaplicy, wzniesione z kamieni granitowych i cegły oraz osiem starych lip szerokolistnych zwanych “Apostołami” i jeden dąb szypułkowy, zwany “Judaszem”. Po szpitalu i cmentarzu nie pozostały żadne ślady. Ruina kaplicy została odbudowana w latach 1981-1983, i przeznaczona na kościół pomocniczy. Jest to niewielka, kamienno- ceglana, otynkowana budowla, założona na planie prostokąta, zakończonego od strony wschodniej pięciobocznie, o wnętrzu jednoprzestrzennym. Opięte przyporami elewacje, podkreślają późnogotycki charakter budowli.
